TUtaki ki o matou kai-whakarite

Kaihanga/Kaiwhakaako
Ruatau Perez (Ngāi Tūhoe, Ngāpuhi)
(Ngāi Tūhoe, Ngāpuhi)
He waimarie ki te whakangungu i raro i a Papa Joe mo nga tau 10 tae noa ki tona matenga, kua noho a Ruatau hei tohunga mo Rongoaa me te whakahaere wananga/awheawhe i raro i Te Maurea i Aotearoa me te ao katoa mai i te tau 2000. I te tau 2000. ā, i muri mai i te whakangungu i raro i a Papa Joe, ka haere tonu a Ruatau ki te parakatihi me te whakapuaki i nga toi o a tatou tikanga whakaora tapu.
"He honore te ako i raro i te maru o Papa i a ia e ora ana, me taku hoa a Hannah (Ngāpuhi) kei te arahi tonu matou e ia ma te wairua/wairua. Ko te raranga i nga miro i waenganui ia Papatūānuku me Ranginui, na te Whare Wananga Lore i arahi. Nga Atua/atua me o tatou ake Tūpuna/tupuna we are humbled to weave the ancient Māori philosophies into this modern ever changing world."
After settling in Te Waipounamu, Ruatau and Hannah were led to start Te Arateatea Trust in 2019 and open a Whare Hauora in Ōtautahi.

Kaiwhakaako
Esha (Waikato-Tainui, English, Welsh, Scandinavian)
(Waikato-Tainui, English, Welsh, Scandinavian)
No Tainui waka me nga tohunga toto, i whanau a Esha i Ōtautahi. He māmā, he kaiako, he kaiawhina, he kairomi inaianei, he kaitiaki a Esha i nga wa katoa, e kawe ana i tenei kaha ki nga ahuatanga katoa o ana mahi.
"I te mea ko ahau te tuakana o nga tamariki tokoono i whanau mai ki nga matua kapo e rua, kua whai waahi ahau ki te manaaki i roto i toku whanau mo te nuinga o toku ora. whanau. I karangahia ahau ki tenei mahi ki te whakaputa i nga mea kua rongoatia ki roto i aku ADN e aku tupuna me te whakakorikori. Ehara i te mea mo naianei engari mo aku tupuna a muri ake nei me era o te whaiora e mahi tahi ana ahau".
Hei DJ noho o te whare hauora hapori, me mihi ano koe ki a Esh mo nga whakahokinga mai o te 90s me nga raarangi waiata reo Māori e whakatakoto ana i te riipene i ia po o te Wenerei!

Kaiwhakaako
Nicole (Ngāi Te Rangi, Te Awara, Scottish, Irish, Italian)
(Ngāi Te Rangi, Te Awara, Scottish, Irish, Italian)
Ko nga matua e rua o Nicole i hono tonu ki te wairua, ahakoa he rereke nga ahuatanga. I tipu ake a Nicole i te taha o te whaea matakite me te papa pumau a Rātana, i tino mohio a Nicole ki nga ao kei tua atu i te tinana. Ko tana wheako tuatahi mo te whiwhi romiromi/mirimiri he rerekee, a, i mohio ia i tera wa, i tera wa, he nui noa atu tenei mahi i te 'mirimiri' noa.
He kaitoi mo nga makawe me te hanga-ake mo nga tau 30 neke atu, kua hono hohonu a Nicole ki ana kiritaki, a i enei ra, kua horahia tana koha maori o te mirimiri ki to tatou whare haumanu.
Ka kitea te aroha o Nicole ki te kaupapa i roto i ia taunekeneke, a, ka whakarapopototia e ia tana mahi (me nga kairomiromi katoa):"Te whakamahara i nga tangata ki te mana pono kei roto i a raatau me te pupuri waahi mo ratou e maumahara ana".

Kaiwhakaako
Danielle
(Samoan, Pākehā-Irish, English)
I whanau mai i Ōtautahi, i ahu mai i Malie me Mulifanua i Hāmoa i te taha o tōna pāpā, he hononga Hainamana me Tiamana, ā, nō Ireland me Ingarangi ki te taha o tōna whaea Pākehā. I tutaki tuatahi a Danielle ki a Pāpā Hōhepa (Joe) Delamere i Ōtautahi i te tau 2003, he marama i muri mai i te whanautanga o tana tamaiti tuarua. I mahi a Pāpā Joe me ana hoia i runga i nga mama me nga peepi i te haerenga, a, mo Danielle he wheako oranga nui tenei i taapiri atu ki te whanau whanau me te whanau lotus me etahi atu tamariki, i timata te aroha ki te mirimiri me te romiromi. I timata a Danielle ki te ako i te Rongoā Māori i te tau 2010 mai i etahi o nga tauira o mua a Pāpā Joe, a, kua ako tonu ia mai i a Ruatau Perez mai i te tau 2019.
"I muri i taku rongonga i te mana o Rongoā Māori mo au me to matou whanau, i mahara ahau kua hoki mai au ki te kainga ki nga mea e whai kiko ana i roto i toku tinana, ki nga ahuatanga o te ahua kua mohiohia e au me te whakahohonu i oku hononga ki oku ake tupunga. He fofō a Nana Hāmoa, ā, he wāhanga tonu i hiahia ahau ki te torotoro haere i roto i ngā wāananga ki ngā mahi whakaora i tukuna e te hunga i whakatere i te Moana i roto i ngā whakatipuranga maha, i taea e au te mahi.
"Ko te mea i tino whakahihiri ahau mo tenei mahi ko te kite i nga mama e hono ana ki nga matauranga o roto, kua whakahoahohia na enei tikanga tuku iho no ratou, e awhina ana ki te whakawhanau me te whanautanga hei tikanga maori, me te tautoko i te mama ki te tu i o ratou ake mana i roto i to ratou haputanga. me tua atu, he ripple e rere ana i roto i nga whakapapa ki nga taha katoa, hei tautoko i te kaha teitei mo nga mama me nga peepi."
Ka mahi a Danielle hei 'Māmā Moana' wā-wā, e whakarato ana i ngā ratonga hapūtanga Rongoā Māori mō ngā hapū wahine, nā Ruatau Perez o Te Ara Teatea Trust i tohutohu. E toru nga tamariki a Danielle kua pakeke, me o ratou ake hononga whakapapa ki Ingarangi, ki Te Arawa me Ngā Puhi. I roto i nga tau 20 kua pahure ake nei kua mahi a Danielle ki te matauranga, me tana Tohu Paerua i te Matauranga, me te whakaoti i te rangahau kairangi mo te 'Pacific Peoples lived experience of traditional healing practices in Aotearoa NZ, with a focus on Rongoā Māori'. Ko Danielle hoki tetahi o nga Kaiwhakahaere o te poari o Le Va, he mangai mo te hapori o te Moana-nui-a-Kiwa i te roopu Whakahaere Whakamomori Whakamomori o Waitaha, he kaikorero mo nga reo kanorau o nga wheako ora huri noa i tetahi tepu.

Kaiwhakaako
Rahera
(Rangitāne o Wairau, Te Āti Awa, NgātiKuia, Ngāti Apa ki te Rā Tō, Te Ātihaunui-a Pāpārangi, English,Irish, Scandinavian and German)
I te taha o toku Mama he uri ahau no nga iwi ki Te Tau Ihu o te Waka, he uri no Te Whanganui a Tara, no Taranaki, no Whanganui hoki. Kei Rangitāne o Wairau, Te Āti Awa, Ngāti Kuia, Ngāti Apa ki te Rā Tō me Te Ātihaunui-a-Pāpārangi ōku whakapapa. Nō Kōtirana me Ingarani hoki ētehi tūpuna o tēnei taha. Ko Love, ko Macdonald, ko Scott, ko Jones nga ingoa.
I te taha o toku Papa ka hoki atu oku hononga whanau ki Ingarangi, Airana, Scandinavia me Tiamana ka hoki ano ki Iharaira. Ko o matou hononga whanau ki a Giller, Clarke, Grey, Isaacs, Alsweiler me etahi atu.
Ko Rachael Alamein Giller toku ingoa.
I whanau mai, i whakatipua mai ki Murihiku, i noho ai ona tipuna tauiwi mai i te waenganui o te rau tau 1800 I kitea ano e Rachael te ao rongoa Maori i a ia e rapu ana i nga whakautu kaore i kitea e ia i roto i nga pukapuka, i runga ipurangi ranei. E mau ana i te ingoa o tana Nana Rachael (Reipora), he matakite, kua hono tonu a Rachael me tona whanau ki Te Ao Wairua, a, ka kawea mai e ia tenei ki ana mahi hei kaiwhakangungu. Whai muri i tana haerenga ki tana Waananga tuatahi i te tau 2020, i timata ia ki te haere ki nga whare haumanu a-hapori ki te whakapakari ake i ana whakangungu, me tana kii he ahua maori te uru ki roto. Na te Waananga me te hapori o Te Ara Teatea i kaha ki te awhina i a ia ki te mohio ki nga huanga, te kaha me nga tuupuna i mahi tahi ai ia mai i te wa o te kotiro, ehara i te mea hei pehi.
“Kei te pirangi au ki te kite i te mirimiri me te romiromi kia rite ki te ahua o te 'whaiaro' penei i te haere ki te whare takaro, te kai kai hauora ranei. Ka kite ahau i te tino kaha o nga tangata katoa engari e mohio ana ahau na roto i aku ake wheako ka paheke te kare-a-roto, te wairua, te hinengaro me te tinana ki te kite i o ratau ake kaha, ki te whakawhirinaki ranei ki a ia ano me o ratou tupuna. Mena ka taea e au te awhi i a raatau ma te mahi hei hongere tera pea me whakakorehia e raatau nga aukati, katahi ahau ka mahi."

Kaiwhakaako
Tania
(Ngapuhi - Te Rarawa, Pasifica and European)
"Nga mihi nui ki te Hapori o nga hau e wha. It is with great respect to sit and work along side nga Kairomi, and Kaimahi within the Te Ara Teatea Hapori. It is a privilege to share skills and matauranga with Whaiora who land on ko taku teepu, he tuku i te whanaungatanga tauutuutu (ako) ki te whakaako me te ako Ma te mahi i roto i te waahi o te whare hauora ka taea e au te tipu haere tonu, e tautoko ana i nga tini potai e mau nei ahau hei wahine, hei wahine, hei whaea, hei kuia, i roto hoki i te Ao. ECE / Kaiako, me Kairomi He waimarie ki te whai waahi ki te tuku me te whiwhi ki te arahi mai i o tatou tupuna me to wairua e taea ai e te mirimiri/ romiromi te mahi mo koe me o whanau."

Kaiwhakaora | Practioner
Whitu
(Ngāti Porou)
Ko Hikurangi te maunga
Ko Waiapu te awa
Ko Tākitimu te waka
Ko Pauakani te marae
Ko Whitu ahau
He uri ahau nō Te Tairāwhiti me Mangakino. Kua noho au ki Ōtautahi mō te whitu tau ināianei, ā, he matua ahau nō āku tamariki tokorima.
My journey in Rongoā Māori is deeply rooted in my whakapapa and the call to return to the knowledge of my tīpuna. It is through these ancestral connections that I have found my path—one guided by wairua, whenua, and a deep commitment to remembering who we are.
Under the guidance of my kaiako, Ruatau Perez, I have been privileged to learn within the whare of Te Arateatea—a space of ancient healing, sacred teaching, and spiritual transformation. I carry immense gratitude for the opportunity to be in this space, to learn, to serve, and to stand alongside others on their journey of reconnection and restoration.
Every step I take in this mahi is an expression of my whakapapa, my love for the people, and my devotion to the healing legacy left by our tūpuna. I honour the sacredness of this path and the responsibility that comes with it.

Kaiwhakaora | Practitioner
Huhana
(Ngāti Maniapoto)
He mihi nui ki te iwi o Ngai Tahu i puāwai mai au ki tēnei whenua.
I te taha o tōku Māmā he uri au nō ngā Tamariki o te kohu.
I te taha o tōku Papa he uri ahau no ngā wai o Maniapoto.
He toka tū moana ki Ōtautahi nei.
This mahi is a journey, a path to reclaim my identity, my strength, not just for myself, but for my whānau, for us, ngā tangata Māori. It is about rediscovering the power within, the resilience of our ancestors, and weaving that into the fabric of our lives.
It's a constant becoming, a process of growth that strengthens our roots, our connection to the land, and to each other. This is a reclamation, a forging of a future where our identity thrives.
