TUtaki ki o matou kai-whakarite

Kaihanga/Kaiwhakaako
Ruatau Perez (NgÄi TÅ«hoe, NgÄpuhi)
(NgÄi TÅ«hoe, NgÄpuhi)
He waimarie ki te whakangungu i raro i a Papa Joe mo nga tau 10 tae noa ki tona matenga, kua noho a Ruatau hei tohunga mo Rongoaa me te whakahaere wananga/awheawhe i raro i Te Maurea i Aotearoa me te ao katoa mai i te tau 2000. I te tau 2000. Ä, i muri mai i te whakangungu i raro i a Papa Joe, ka haere tonu a Ruatau ki te parakatihi me te whakapuaki i nga toi o a tatou tikanga whakaora tapu.
â
"He honore te ako i raro i te maru o Papa i a ia e ora ana, me taku hoa a Hannah (NgÄpuhi) kei te arahi tonu matou e ia ma te wairua/wairua. Ko te raranga i nga miro i waenganui ia PapatÅ«Änuku me Ranginui, na te Whare Wananga Lore i arahi. Nga Atua/atua me o tatou ake TÅ«puna/tupuna we are humbled to weave the ancient MÄori philosophies into this modern ever changing world."
â
After settling in Te Waipounamu, Ruatau and Hannah were led to start Te Arateatea Trust in 2019 and open a Whare Hauora in Åtautahi.

Kaiwhakaako
Esha (Waikato-Tainui, English, Welsh, Scandinavian)
(Waikato-Tainui, English, Welsh, Scandinavian)
No Tainui waka me nga tohunga toto, i whanau a Esha i Åtautahi. He mÄmÄ, he kaiako, he kaiawhina, he kairomi inaianei, he kaitiaki a Esha i nga wa katoa, e kawe ana i tenei kaha ki nga ahuatanga katoa o ana mahi.
"I te mea ko ahau te tuakana o nga tamariki tokoono i whanau mai ki nga matua kapo e rua, kua whai waahi ahau ki te manaaki i roto i toku whanau mo te nuinga o toku ora. whanau. I karangahia ahau ki tenei mahi ki te whakaputa i nga mea kua rongoatia ki roto i aku ADN e aku tupuna me te whakakorikori. Ehara i te mea mo naianei engari mo aku tupuna a muri ake nei me era o te whaiora e mahi tahi ana ahau".
Hei DJ noho o te whare hauora hapori, me mihi ano koe ki a Esh mo nga whakahokinga mai o te 90s me nga raarangi waiata reo MÄori e whakatakoto ana i te riipene i ia po o te Wenerei!

Kaiwhakaako
Nicole (NgÄi Te Rangi, Te Awara, Scottish, Irish, Italian)
(NgÄi Te Rangi, Te Awara, Scottish, Irish, Italian)
Ko nga matua e rua o Nicole i hono tonu ki te wairua, ahakoa he rereke nga ahuatanga. I tipu ake a Nicole i te taha o te whaea matakite me te papa pumau a RÄtana, i tino mohio a Nicole ki nga ao kei tua atu i te tinana. Ko tana wheako tuatahi mo te whiwhi romiromi/mirimiri he rerekee, a, i mohio ia i tera wa, i tera wa, he nui noa atu tenei mahi i te 'mirimiri' noa.
He kaitoi mo nga makawe me te hanga-ake mo nga tau 30 neke atu, kua hono hohonu a Nicole ki ana kiritaki, a i enei ra, kua horahia tana koha maori o te mirimiri ki to tatou whare haumanu.
Ka kitea te aroha o Nicole ki te kaupapa i roto i ia taunekeneke, a, ka whakarapopototia e ia tana mahi (me nga kairomiromi katoa):"Te whakamahara i nga tangata ki te mana pono kei roto i a raatau me te pupuri waahi mo ratou e maumahara ana".

Kaiwhakaako
Danielle
(Samoan, PÄkehÄ-Irish, English)
I whanau mai i Åtautahi, i ahu mai i Malie me Mulifanua i HÄmoa i te taha o tÅna pÄpÄ, he hononga Hainamana me Tiamana, Ä, nÅ Ireland me Ingarangi ki te taha o tÅna whaea PÄkehÄ. I tutaki tuatahi a Danielle ki a PÄpÄ HÅhepa (Joe) Delamere i Åtautahi i te tau 2003, he marama i muri mai i te whanautanga o tana tamaiti tuarua. I mahi a PÄpÄ Joe me ana hoia i runga i nga mama me nga peepi i te haerenga, a, mo Danielle he wheako oranga nui tenei i taapiri atu ki te whanau whanau me te whanau lotus me etahi atu tamariki, i timata te aroha ki te mirimiri me te romiromi. I timata a Danielle ki te ako i te RongoÄ MÄori i te tau 2010 mai i etahi o nga tauira o mua a PÄpÄ Joe, a, kua ako tonu ia mai i a Ruatau Perez mai i te tau 2019.
"I muri i taku rongonga i te mana o RongoÄ MÄori mo au me to matou whanau, i mahara ahau kua hoki mai au ki te kainga ki nga mea e whai kiko ana i roto i toku tinana, ki nga ahuatanga o te ahua kua mohiohia e au me te whakahohonu i oku hononga ki oku ake tupunga. He fofÅ a Nana HÄmoa, Ä, he wÄhanga tonu i hiahia ahau ki te torotoro haere i roto i ngÄ wÄananga ki ngÄ mahi whakaora i tukuna e te hunga i whakatere i te Moana i roto i ngÄ whakatipuranga maha, i taea e au te mahi.
"Ko te mea i tino whakahihiri ahau mo tenei mahi ko te kite i nga mama e hono ana ki nga matauranga o roto, kua whakahoahohia na enei tikanga tuku iho no ratou, e awhina ana ki te whakawhanau me te whanautanga hei tikanga maori, me te tautoko i te mama ki te tu i o ratou ake mana i roto i to ratou haputanga. me tua atu, he ripple e rere ana i roto i nga whakapapa ki nga taha katoa, hei tautoko i te kaha teitei mo nga mama me nga peepi."
Ka mahi a Danielle hei 'MÄmÄ Moana' wÄ-wÄ, e whakarato ana i ngÄ ratonga hapÅ«tanga RongoÄ MÄori mÅ ngÄ hapÅ« wahine, nÄ Ruatau Perez o Te Ara Teatea Trust i tohutohu. E toru nga tamariki a Danielle kua pakeke, me o ratou ake hononga whakapapa ki Ingarangi, ki Te Arawa me NgÄ Puhi. I roto i nga tau 20 kua pahure ake nei kua mahi a Danielle ki te matauranga, me tana Tohu Paerua i te Matauranga, me te whakaoti i te rangahau kairangi mo te 'Pacific Peoples lived experience of traditional healing practices in Aotearoa NZ, with a focus on RongoÄ MÄori'. Ko Danielle hoki tetahi o nga Kaiwhakahaere o te poari o Le Va, he mangai mo te hapori o te Moana-nui-a-Kiwa i te roopu Whakahaere Whakamomori Whakamomori o Waitaha, he kaikorero mo nga reo kanorau o nga wheako ora huri noa i tetahi tepu.

Kaiwhakaako
Rahera
(RangitÄne o Wairau, Te Äti Awa, NgÄtiKuia, NgÄti Apa ki te RÄ TÅ, Te Ätihaunui-a PÄpÄrangi, English,Irish, Scandinavian and German)
I te taha o toku Mama he uri ahau no nga iwi ki Te Tau Ihu o te Waka, he uri no Te Whanganui a Tara, no Taranaki, no Whanganui hoki. Kei RangitÄne o Wairau, Te Äti Awa, NgÄti Kuia, NgÄti Apa ki te RÄ TÅ me Te Ätihaunui-a-PÄpÄrangi Åku whakapapa. NÅ KÅtirana me Ingarani hoki Ätehi tÅ«puna o tÄnei taha. Ko Love, ko Macdonald, ko Scott, ko Jones nga ingoa.
I te taha o toku Papa ka hoki atu oku hononga whanau ki Ingarangi, Airana, Scandinavia me Tiamana ka hoki ano ki Iharaira. Ko o matou hononga whanau ki a Giller, Clarke, Grey, Isaacs, Alsweiler me etahi atu.
Ko Rachael Alamein Giller toku ingoa.
I whanau mai, i whakatipua mai ki Murihiku, i noho ai ona tipuna tauiwi mai i te waenganui o te rau tau 1800 I kitea ano e Rachael te ao rongoa Maori i a ia e rapu ana i nga whakautu kaore i kitea e ia i roto i nga pukapuka, i runga ipurangi ranei. E mau ana i te ingoa o tana Nana Rachael (Reipora), he matakite, kua hono tonu a Rachael me tona whanau ki Te Ao Wairua, a, ka kawea mai e ia tenei ki ana mahi hei kaiwhakangungu. Whai muri i tana haerenga ki tana Waananga tuatahi i te tau 2020, i timata ia ki te haere ki nga whare haumanu a-hapori ki te whakapakari ake i ana whakangungu, me tana kii he ahua maori te uru ki roto. Na te Waananga me te hapori o Te Ara Teatea i kaha ki te awhina i a ia ki te mohio ki nga huanga, te kaha me nga tuupuna i mahi tahi ai ia mai i te wa o te kotiro, ehara i te mea hei pehi.
“Kei te pirangi au ki te kite i te mirimiri me te romiromi kia rite ki te ahua o te 'whaiaro' penei i te haere ki te whare takaro, te kai kai hauora ranei. Ka kite ahau i te tino kaha o nga tangata katoa engari e mohio ana ahau na roto i aku ake wheako ka paheke te kare-a-roto, te wairua, te hinengaro me te tinana ki te kite i o ratau ake kaha, ki te whakawhirinaki ranei ki a ia ano me o ratou tupuna. Mena ka taea e au te awhi i a raatau ma te mahi hei hongere tera pea me whakakorehia e raatau nga aukati, katahi ahau ka mahi."

Kaiwhakaako
Tania
(Ngapuhi - Te Rarawa, Pasifica and European)
"Nga mihi nui ki te Hapori o nga hau e wha. It is with great respect to sit and work along side nga Kairomi, and Kaimahi within the Te Ara Teatea Hapori. It is a privilege to share skills and matauranga with Whaiora who land on ko taku teepu, he tuku i te whanaungatanga tauutuutu (ako) ki te whakaako me te ako Ma te mahi i roto i te waahi o te whare hauora ka taea e au te tipu haere tonu, e tautoko ana i nga tini potai e mau nei ahau hei wahine, hei wahine, hei whaea, hei kuia, i roto hoki i te Ao. ECE / Kaiako, me Kairomi He waimarie ki te whai waahi ki te tuku me te whiwhi ki te arahi mai i o tatou tupuna me to wairua e taea ai e te mirimiri/ romiromi te mahi mo koe me o whanau."

Kaiwhakaora | Practioner
Whitu
(NgÄti Porou)
Ko Hikurangi te maunga
Ko Waiapu te awa
Ko TÄkitimu te waka
Ko Pauakani te marae
Ko Whitu ahau
He uri ahau nÅ Te TairÄwhiti me Mangakino. Kua noho au ki Åtautahi mÅ te whitu tau inÄianei, Ä, he matua ahau nÅ Äku tamariki tokorima.
My journey in RongoÄ MÄori is deeply rooted in my whakapapa and the call to return to the knowledge of my tÄ«puna. It is through these ancestral connections that I have found my path—one guided by wairua, whenua, and a deep commitment to remembering who we are.
Under the guidance of my kaiako, Ruatau Perez, I have been privileged to learn within the whare of Te Arateatea—a space of ancient healing, sacred teaching, and spiritual transformation. I carry immense gratitude for the opportunity to be in this space, to learn, to serve, and to stand alongside others on their journey of reconnection and restoration.
Every step I take in this mahi is an expression of my whakapapa, my love for the people, and my devotion to the healing legacy left by our tūpuna. I honour the sacredness of this path and the responsibility that comes with it.

Kaiwhakaora | Practitioner
Huhana
(NgÄti Maniapoto)
He mihi nui ki te iwi o Ngai Tahu i puÄwai mai au ki tÄnei whenua.
I te taha o tÅku MÄmÄ he uri au nÅ ngÄ Tamariki o te kohu.
I te taha o tÅku Papa he uri ahau no ngÄ wai o Maniapoto.
He toka tÅ« moana ki Åtautahi nei.
This mahi is a journey, a path to reclaim my identity, my strength, not just for myself, but for my whÄnau, for us, ngÄ tangata MÄori. It is about rediscovering the power within, the resilience of our ancestors, and weaving that into the fabric of our lives.
It's a constant becoming, a process of growth that strengthens our roots, our connection to the land, and to each other. This is a reclamation, a forging of a future where our identity thrives.
